Vừa qua phóng viên Báo Khoa Học Phổ Thông số cuối tuần-Chuyên đề Sức khỏe đã có dịp đến Trung tâm dược liệu Nam Việt ở Nha Trang (Khánh Hòa)- nơi được cho là quê hương “thần dược” xáo tam phân, gặp và trao đổi với ông Nam Hoàng, phụ trách chuyên môn của Trung tâm dược liệu Nam Việt, người đã có hơn 15 năm nghiên cứu về cây xáo tam phân...
Cây xáo tam phân hiện nay trở nên nổi tiếng vì lý do được nhiều người tìm mua để chữa trị bệnh nan y. Thực hư chưa biết thế nào, nhưng do nguồn cung tăng vọt đã khiến xuất hiện sản phẩm xáo tam phân giả. Theo thông tin từ những người am hiểu thì nhiều sản phẩm xáo tam phân bán trên thị trường hiện nay là được “lên đời” từ rễ cây vú bò (ở Ninh Thuận) và rễ cây rễ mọi (ở An Giang), thậm chí còn được « nhập khẩu » từ... Campuchia.
Nhận biết xáo tam phân thật và giả ?
Khi ra Trung tâm dược liệu Nam Việt, tôi có mang theo mấy mẫu xáo tam phân của vài người quen gửi gắm nhờ “giám định” xem là hàng thật hay giả. Tôi đã chuyển các mẫu này cho ông Nam Hoàng và đặt nhiều câu hỏi với ông Nam Hoàng về thần dược xáo tam phân. Thay bằng câu trả lời ông Nam Hoàng mời tôi uống một ly nước, khi uống thấy nước có mùi thơm thoang thoảng, hít sâu hương thơm vào trong mũi thấy rất dễ chịu. Nước có vị hơi đắng nhẹ, pha chút vị ngọt (uống xuống tới họng mới cảm nhận được vị ngọt) uống xong cảm giác rất có “hậu”…Nếu không phải là xáo tam phân thật thì nước sẽ không có được những hương vị như vừa nói trên.
Tiếp nhận mẫu rể cây của tôi, ông Nam Hoàng nhờ nhân viên bộ phận sao chế đưa mẫu rễ cây đi sao vàng, rửa qua rồi sắc nước, trong khi chờ đợi nước sắc xong, ông Nam Hoàng cho biết, mẫu rễ cây của tôi vừa đưa rất giống với rễ cây mà thời gian qua nhiều bệnh nhân sau khi đã mua, nhưng không yên tâm đã gửi tới Trung tâm dược liệu Nam Việt nhờ kiểm tra giúp, hầu như ngày nào cũng có hàng chục cuộc gọi tới tổng đài nhờ tư vấn về xáo tam phân.
Xáo tam phân thật và xáo tam phân giả
Theo ông Nam Hoàng rễ xáo tam phân của tôi nhờ “giám định” là “lên đời” từ cây cam rừng, loại cây này thường mọc ở khu vực miền Đông Nam Bộ (Bình Dương, Bình Phước…) và một số tỉnh của Campuchia (vì vậy ở thị trường hiện nay không ít sản phẩm xáo tam phân giả từ Campuchia được « nhập khẩu » vào Việt Nam). Loại cây này có hình dáng thân lá, rễ khá giống cây xáo tam phân (được tìm thấy nhiều ở Khánh Hòa). Có thể phân biệt như sau, cây cam rừng có lá to, mỏng, nhọn ở đầu lá; còn lá cây xáo tam phân thì thuôn dài, và tròn ở đầu lá. Cây cam rừng cũng có gai mọc trên lá giống cây xáo tam phân, nhưng gai của cây cam rừng có đầu hướng xuống đất ,còn gai của cây xáo tam phân thì có đầu hướng lên trên. Gai của cây xáo tam phân có nhiều ở phần thân. Cây xáo tam phân có xu hướng chuyển thành dạng thân leo, mọc thành búi (khóm) thường bám theo cây quýt gai. Còn cây cam rừng thì không có những đặc điểm này.
Chia sẽ tới đây thì nhân viên của bộ phận sao chế đã mang lên cho chúng tôi ấm nước đã sắc sẵn từ mẫu rễ xáo tam phân mà tôi đã mang tới. Ông Nam Hoàng rót nước ra mời tôi dùng thử và nói “xem những gì ông đã giới thiệu trước đó có đúng không”. Quả thật khi đưa lên miệng tôi đã cảm nhận thấy sự khác biệt, nước có mùi nồng, uống có cảm giác “ngang” cổ họng, không có “hậu” sau khi uống.
Bài thuốc của xáo tam phân
Xem như xong phần giám định bằng cảm quan. Tôi hỏi thêm ông Nam Hoàng về hiệu quả thật của xáo tam phân, thực hư thế nào về việc xáo tam phân được cho là “ thần dược”. Ông Nam Hoàng cho biết, cây dược liệu xáo tam phân thật ra đã được biết và sử dụng như là bài thuốc thảo dược từ những năm 90 của thế kỷ trước, song khi đó cây chưa tạo nên “sự kiện” như bây giờ, nên cũng không có ghi nhận gì. Chỉ có một thông tin đáng chú ý mới đây như sau, ông Nam Hoàng nhớ lại “Trước đó tôi có gửi 1 kg xáo tam phân cho anh Trần Quang Sơn, phòng thuốc y học cổ truyền Thầy Ba Nhỏ ở Long Xuyên (An Giang). Anh Sơn chuyên điều trị bệnh vô sinh hiếm muộn. Anh Sơn cho biết, có sử dụng vị thuốc xáo tam phân để điều trị cho một bệnh nhân nữ 35 tuổi ở An Giang. Tình trạng của bệnh nhân này là bị tắc nghẽn tai vòi và khô âm đạo, đau bụng kinh bị quặn thắt. Sau một thời gian sử dụng vị thuốc xáo tam phân thì bước đầu cho thấy, âm đạo đã có nước nhờn và hành kinh không còn đau như trước. Anh Sơn cho hay đang tiếp tục theo dõi diễn tiến bệnh của trường hợp này…”
Em Lê Bá Hưng cải thiện sức khỏe khi dùng xáo tam phân
Một thông tin khác cũng khá lạc quan từ xáo tam phân như sau, tháng 3/2013 vừa qua Trung tâm dược liệu Nam Việt đã tiếp nhận một bệnh nhi, 7 tuổi, ở Bình Định mắc bệnh ung thư máu. Bệnh nhân đã khám, điều trị ở BV Đa Khoa Quy Nhơn, rồi chuyển vào BV Nhi Đồng I, rồi sang BV Huyết Học TP.HCM... Song tình trạng sức khỏe của bé vẫn chưa được cải thiện, bé vẫn còn bị sốt, thể trạng xanh xao…Với phương châm có bệnh thì “vái tứ phương” nên ba, mẹ của bé đã tìm đến Trung tâm dược liệu Nam Việt. Sau khoảng hơn 2 tháng sử dụng thuốc trong đó vị thuốc xáo tam phân là chính đáng mừng là sức khỏe bé đã dần hồi phục. Bé khỏe hơn nhiều, tháng 5 vừa qua sau khi đi tái khám ở BV Huyết Học ba, me của bé khoe kết quả xét nghiệm kiểm tra cho kết quả rất tốt. Hiện bé đã có thể chơi đùa với các bạn cùng trang lứa. Trung tâm dược liệu Nam Việt sẽ theo dõi trường hợp này thêm khoảng 1 năm nữa, sau đó sẽ công bố công thức thành phần phương thuốc xáo tam phân đã dùng trong trường hợp này.
Kết quả xét nghiệm của em Lê Bá Hưng
Phóng viên Báo Khoa Học Phổ Thông số cuối tuần-Chuyên đề Sức khỏe cũng đã dạo 1 vòng thị trường tại TP.HCM và Nha Trang. Được biết, nguồn xáo tam phân hiện nay không còn nhiều, sản phẩm xáo tam phân thật cũng khan hiếm. Nhưng ghi nhận trên thị trường thì các địa chỉ kinh doanh nào cũng nói cần bao nhiêu cũng có, và cam kết là hàng thật 100%; nếu kiểm tra không thật sẽ sằn sàng đổi lại hàng… Tuy nhiên thông tin mà chúng tôi có được thì những lời cam kết này là khó tin tưởng. Vì vậy tốt nhất là nên tìm mua hàng ở những địa chỉ cung cấp đã được tín nhiệm.
