Chùm ngây (moringa) có tên khoa học là Moringa oleifera, được biết đến và sử dụng hàng ngàn năm nay ở Hi Lạp, Ấn Độ, Ý… Hiện nay có khoảng 80 quốc gia trồng chùm ngây làm rau ăn.
Theo các nghiên cứu khoa học, lá và hoa moringa có nhiều vitamin C hơn trái cam bảy lần, hơn sữa bốn lần chất calcium và hai lần protein, hơn cà rốt bốn lần vitamin A, hơn rau dấp cá ba lần chất sắt và hơn chuối ba lần chất kali. Trái và hạt cây moringa cũng ăn được, hạt cây có mùi vị như măng tây. Trong hoa và rễ cây moringa có chất pterygospermin là một trụ sinh (antibiotic) rất mạnh, ăn thường xuyên sẽ giảm được nhiễm trùng do tạp khuẩn của môi trường. Cây chùm ngây cung cấp những hợp chất quý hiếm như zeatin, quercetin, alpha-sitosterol, caffeoylquinic acid và kaempferol. Lá và hoa đã được dùng để chữa nhiều bệnh như cảm cúm, bao tử, gan, tiểu đường, tim. Trong chùm ngây còn có alpha-sitosterol cấu trúc giống oestrogen nên có thể có tác dụng ngừa thai. Do đó phụ nữ có thai không nên ăn chùm ngây. Trong y học cổ truyền, người ta sử dụng chùm ngây để chữa u xơ tuyến tiền liệt, huyết áp cao, tăng mỡ máu…
Với những công dụng đa dạng và hương vị độc đáo, cây chùm ngây là loại rau sạch tuyệt vời cho bữa ăn. Cây chùm ngây trồng khá dễ nên người ta cũng bắt đầu trồng vài cây chùm ngây trong sân vườn để lấy rau làm thực phẩm. Một số siêu thị cũng cung cấp lá rau chùm ngây nhằm phục vụ khách mua về nấu canh hay trộn gỏi.
Rau chùm ngây thọat trông hơi giống rau bồ ngót, tuy nhiên lá rau chùm ngây mỏng và có màu xanh đậm hơn. Rau được dùng để nấu canh và trộn gỏi. Để nấu canh rau chùm ngây, chỉ cần một ít nước nấu sôi, tôm làm sạch, chẻ lưng rút bỏ chỉ đen. Dùng sóng dao đập mạnh lên từng con tôm, với động tác này khi cho vào nước sôi, thịt tôm sẽ nở bong lên và dai hơn. Sau khi cho tôm vào, đợi nước sôi vài dạo, tiếp tục cho lá chùm ngây vào, nêm nếm cho vừa ăn, nhắc nồi canh ra khỏi bếp, vậy là món canh rau chùm ngây đã hoàn tất. Điểm trong nền xanh thẫm của rau chùm ngây là những mảng tôm đỏ tươi trông thật bắt mắt. Hương thơm của canh cứ thoang thoảng, vị rau thơm và hơi ngậy. Tôm và rau chùm ngây có lẽ có duyên nợ với nhau, khi nấu hai vị tôm và rau bổ sung cho nhau để nước canh ngọt đậm đà nhưng vẫn thanh thoát.
